Yabancı Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Edinimi
I.
Giriş
Bu
blog yazısı yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz edinimine dair izlenmesi
gereken usul ve kurallar hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır. Bu
kapsamda öncelikle mevzuat hükümleri ele alınmış akabinde bu mevzuat hükümleri
çerçevesinde izlenmesi gereken usul ve alınması gereken izinlere değinilmiştir.
II. Yabancı
Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Edimine Dair Uygulanması Gereken Yürürlükteki
Mevzuat Hükümleri
Yabancı
sermayeli şirketlerin taşınmaz edimine dair usul ve kurallar 2644
sayılı Tapu Kanunu’nun 36. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise “2644 Sayılı Tapu Kanununun 36. Maddesi
Kapsamındaki Şirketlerin Ve İştiraklerin Taşınmaz Mülkiyeti Ve Sınırlı Aynî Hak
Edinimine İlişkin Yönetmelik” ile belirlenmiştir.
2644
sayılı Tapu Kanunu’nun 36. Maddesine 1 göre;
• Yabancı
uyruklu gerçek kişilerin (Türk
vatandaşları ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28. Maddesi
kapsamındaki kişiler hariç),
•
Yabancı
ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin,
•
Uluslararası
kuruluşların
%50
veya daha fazla oranda hissesine sahip oldukları veya yönetim hakkını haiz
kişilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip
oldukları Türkiye’de Kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana
sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere Türkiye’de
taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebilirler.
İlgili yönetmeliğin “Tanımlar” başlıklı 3.maddesinde
yabancı yatırımcı şu şekilde tanımlanmıştır:
Türkiye'de
yeni şirket kuran ya da menkul kıymet borsaları dışında hisse edinimi veya
menkul kıymet borsalarından en az %10 hisse oranı veya aynı oranda oy hakkı
sağlayan edinimler yoluyla mevcut bir şirkete ortak olan yabancı ülke
vatandaşlığına sahip gerçek kişi, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş
tüzel kişi ve uluslararası kuruluştur.
Yukarıda bahsi geçen bu şirketlerin Türkiye’de Kurulu başka bir şirkete
doğrudan veya dolaylı olarak ortak olması durumunda;
· Yabancı
yatırımcının ortak olunan şirketteki nihai ortaklık oranının yüzde elli veya
daha fazla olması halinde
· Yabancı
yatırımcıların, taşınmaz maliki yerli sermayeli şirketlerin hisselerinin yüzde
elli veya daha fazlasını doğrudan veya dolaylı olarak edinmesi
· Taşınmaz
maliki mevcut yabancı sermayeli şirketlerde yabancı yatırımcıların ortaklık
oranının hisse devri sonucunda yüzde elli veya daha fazlasına ulaşması
durumunda da
aynı esaslar geçerli olacaktır.
Öte
yandan yabancılık unsuru %50’den az olan yabancı sermayeli şirketler Tapu Kanunu
m. 36 kapsamında değildir ve yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu hükümler
çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebilir ve
kullanabilirler. Başka bir ifade ile; yabancı sermayeli şirkette yabancı
ortağın hisse oranı en fazla % 49 olması halinde, Yönetmelik kapsamında
Valiliğe başvuru yapılmadan Tapuda işlem yapılabilir. Ancak, Tapu ve Kadastro
Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Başkanlığı’nın 17.09.2012 tarih ve 2012/13 sayılı
Genelgesi’nde ifade edildiği üzere bu durumda Ticaret Sicil kaydında “2644 Sayılı Kanununun 36 ıncı maddesi
kapsamında olmayan şirket” şerhi aranmaktadır2.
Madde
hükümlerinin uygulanmayacağı diğer haller ise 36. maddenin 5. fıkrasında;
“Taşınmaz rehni tesisinde, taşınmaz
rehninin paraya çevrilmesi kapsamındaki mülkiyet edinimlerinde, şirket
birleşmelerinden ve bölünmelerinden doğan taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni
hak naklinde, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji
geliştirme bölgeleri ve serbest bölgeler gibi özel yatırım bölgelerindeki
taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimlerinde ve ilgili mevzuata göre
belli sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bankaların,
19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde kredi olarak sayılan
işlemler nedeniyle ya da alacaklarını tahsil amacıyla edindikleri taşınmazlarda
bu madde hükümleri uygulanmaz.”
şeklinde
sayılmıştır. Bu sayılan hallerde de taleplerin genel esaslar çerçevesinde
doğrudan Tapu Müdürlükleri tarafından karşılanması gerekmektedir.
Nitekim
2012 yılında Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan Genelge3
ile yukarıda belirtilen 36. madde dışında kalan hallerde işbu taleplerin genel
esaslar çerçevesinde doğrudan Tapu Müdürlüklerince karşılanması gerektiği
belirtilmiştir. Anılan Genelge’de;
– Gümrük
ve Ticaret Bakanlığı İç ticaret Genel Müdürlüğü tarafından çıkarılan genelge
ile yabancı yatırımcıların şirketteki ortaklık oranlarının birlikte veya ayrı
ayrı yüzde elli veya daha fazla oranda olduğu veya bu hisse oranına sahip
olmamakla birlikte yabancı yatırımcıların şirket yöneticilerinin çoğunluğunu
atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip bulunduğu tespit edilen
yabancı sermayeli şirketlere ilişkin yetki belgesinde; “2644 Sayılı Kanununun
36 ıncı maddesi kapsamındaki yabancı sermayeli şirkettir”; bu tespitin
yapılmadığı yabancı sermayeli şirketler için ise; “2644 Sayılı Kanununun 36
ıncı maddesi kapsamı dışındaki yabancı sermayeli şirkettir” ibaresine yer
verilmesi gerektiği belirtildiği,
– Bu
nedenle Yabancı sermayeli şirketlerin 36. madde kapsamındaki işlemlere yönelik
taleplerinde Ticaret Sicil Müdürlüklerince verilmiş yetki belgesindeki bu şerh
doğrultusunda işlem yapılması,
– Buna
göre, yetki belgesinde “36. madde kapsamında olduğu” belirtilen yabancı sermayeli
şirketlerin 36. maddenin 5. fıkrasında sayılanlar hariç olmak üzere her türlü
taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinimine ilişkin taleplerinin “2644 Sayılı Tapu Kanununun 36. Maddesi
Kapsamındaki Şirketlerin Ve İştiraklerin Taşınmaz Mülkiyeti Ve Sınırlı Aynî Hak
Edinimine İlişkin Yönetmelik” hükümleri çerçevesinde karşılanması,
– “36.
madde kapsamı dışında kaldığı” belirtilen yabancı sermayeli şirketler, kanun
hükmü gereği yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde
taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebileceklerinden, bu şirketlerin
taleplerinin ise yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu usulde karşılanması
hususları
belirtilmiştir.
III. Yabancı
Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Ediniminde Valilik veya Genelkurmay Başkanlığı’nın İznini Gerektiren Haller
Kanunda özel izne tabi olan haller ise şu şekilde
sayılmıştır:
– 18/12/1981
tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu
hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, askeri
güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen
bölgelerdeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri Genelkurmay Başkanlığının ya da
yetkilendireceği komutanlıkların;
– Özel
güvenlik bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri ise taşınmazın bulunduğu
yerdeki valiliğin iznine tabidir.
Bu kapsamda
yapılacak değerlendirmelerde, edinimin ülke güvenliğine uygunluğu esas alınır.
Bunun
yanı sıra 36. madde kapsamında edinilen taşınmazların kullanımı, valiliklerce
tapu kayıtları çerçevesinde belli aralıklarla izlenir.
IV. Yabancı
Sermayeli Şirketlerin Taşınmaz Ediniminde İzlenmesi Gereken Başvuru Usulü ve
Taşınmazın Bölgesinin Belirlenmesi
1.
Başvuru Usulü
Yabancı
sermayeli şirketlerin taşınmaz mülkiyeti edinmek istediği durumda başvuru yolu
ilgili Yönetmeliğin 4. maddesinde belirtilmiştir.
Bu
noktada taşınmazın 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri
Kanunu’na tabi olan yerlerde yahut Özel Güvenlik Bölgelerinde bulunması halinde
başvurunun değerlendirilmesinde farklılık oluştuğu görülmektedir. Bununla
birlikte belirtilmelidir ki taşınmazın 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve
Güvenlik Bölgeleri Kanunu’na tabi olan yerlerde yahut Özel Güvenlik
Bölgelerinde bulunması halinde de başvuru Valilik İl Plânlama ve Koordinasyon
Müdürlüğüne yapılmakta, söz konusu alanlarda bulunan taşınmazlarla ilgili
yalnızca Valilik İl Plânlama ve Koordinasyon Müdürlüğünün izleyeceği yol
farklılık arz etmektedir. Taşınmazın niteliğine göre yabancı sermayeli
şirketlerin başvuru yapacakları yer değişmemektedir. Buna göre;
MADDE 4 – (1) Türkiye'de taşınmaz mülkiyeti edinmek isteyen şirketler, aşağıdaki bilgi
ve belgelerle birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki Valilik İl Plânlama ve
Koordinasyon Müdürlüğüne başvururlar:
a) Başvuru dilekçesi.
b) Taşınmaza ilişkin tapu kayıt
bilgileri ve koordinatlı çap örneği.
c) Taşınmaz mülkiyetinin veya taşınmaz üzerinde sınırlı aynî hak
tesisinin, şirketin ana sözleşmesinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek
üzere talep edildiğine ve taşınmazın bu amaçla kullanılacağına ilişkin
taahhütname (Ek-1) ile taahhütnameyi imzalayan şirket yetkilisine ait
imza sirküleri.
ç) Şirketin taşınmaz tasarrufuna
izinli olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi.
d) Şirket hisselerinin borsada işlem
görmemesi halinde, yabancı ortakların isimlerini veya unvanlarını,
tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren şirket merkezinin kayıtlı
bulunduğu ticaret sicil müdürlüğünden son bir ay içinde alınan mevcut durumu
gösteren belge.
e) Şirket hisselerinin borsada işlem
görmesi halinde, borsada işlem gören hisselerden şirket sermayesinin %10'una
veya daha fazlasına sahip yabancı yatırımcılar ile borsada işlem görmeyen
hisselere sahip olan yabancı yatırımcıların isimlerini veya unvanlarını,
tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren, Merkezi Kayıt Kuruluşu A.Ş.’nden
alınan mevcut durumu gösteren belge.
f) Yabancı yatırımcıların, ortaklık oranının
%50’nin altında olmakla birlikte, yöneticilerin çoğunluğunu atayabilme veya
görevden alabilme yetkisine sahip olduğu şirketlerde, şirket merkezinin kayıtlı
bulunduğu ticaret sicil müdürlüğünden onaylı ana sözleşme örneği.
(2) İştirakin taşınmaz edinme
başvurusunda bulunması halinde, iştirakle ilgili birinci fıkranın (a), (b), (c)
ve (ç) bentlerinde yer alan belgelerin yanı sıra, yabancı
yatırımcıya/yatırımcılara ulaşıncaya kadar iştirakin ortaklarının isimlerini
veya unvanlarını, tabiiyetlerini ve ortaklık oranlarını içeren belge/belgeler
de birinci fıkranın (d) veya (e) bentlerinde belirtilen mercilerden iştirak
tarafından temin edilerek başvuruya eklenir.
(3) Bu maddenin birinci fıkrasının
(d) bendinde yer verilen belgenin, anonim şirketler ile ilgili olarak tanzimi
kapsamında, şirketin ortaklık yapısını gösteren pay defterinin ilgili
sayfalarının noter onaylı örneklerinin de ilgili şirket tarafından ticaret
sicil müdürlüğüne sunulması zorunludur.
(4) Şirket ortakları arasında
kendileri hakkındaki bilgilerin şirkete verilmemesini yazılı olarak talep eden
yatırımcılar bulunması halinde, birinci fıkranın (e) bendindeki belge, Merkezi
Kayıt Kuruluşu A.Ş. tarafından talep tarihinden itibaren 5 gün içinde doğrudan
Valiliğe gönderilir.
(5) Şirket hisselerinin borsada işlem
görmemesi halinde, birinci fıkranın (ç) ve (d) bentlerinde yer alan bilgiler
için tek belge düzenlenir.
(6) Şirketten, yukarıda yer verilen
belgelerden başka belge istenmez.
(7) Yukarıda yer verilen belgelerin
aslının ibrazı halinde, belge sûretleri Valilik tarafından onaylanarak aslı
başvuru sahibine iade edilir.
(8) Başvuru talebinin sadece sınırlı
aynî hak edinimine ilişkin olması durumunda birinci fıkranın (b) bendindeki
belgeler, (d) veya (e) bentlerindeki belgeler ile ikinci fıkrasındaki belgeler
istenmez.
(9) Başvuru belgeleri iki nüsha
olarak temin edilir. Ancak talebin aynı il sınırları içinde yer alan birden
fazla taşınmaza ilişkin olması halinde, sadece birinci fıkranın (b) bendindeki
belgelerin ve (c) bendinde yer alan taahhütnamenin, her bir taşınmaz için ayrı
ayrı ibrazı gerekir; diğer belgelerin ayrı ayrı ibrazı gerekmez.
(10) Başvurunun bizzat, posta veya
elektronik posta yoluyla yapılması mümkündür. Bizzat yapılan başvurular
sırasında başvuru belgeleri incelenir, anında giderilebilecek eksiklikler ve
yanlışlıklar, yazışmaya gerek kalmadan tamamlattırılır. Sonradan tespit edilen
eksiklikler ve yanlışlıklar ise, şirkete veya iştirake yazılı olarak
bildirilir. Bu Yönetmelik kapsamındaki işlemler, tüm belgelerin Valiliğe tam ve
eksiksiz teslimi ile başlatılır.
(11) Aynı şirket veya iştirak
tarafından aynı Valiliğe ilk başvurudan itibaren bir yıl içinde yeni bir
başvuru yapılması halinde belge içeriğinde bir değişiklik olmadığının yetkili
temsilci tarafından beyan edilmesi kaydıyla, birinci fıkranın (c) bendinde yer
alan imza sirküleri ve (ç) bendinde yazılı belge tekrar istenmez.
(12) Başvuru sürecine ve belgelerine
ilişkin bilgiler, Valilikler tarafından kamuoyuna duyurulur.
(13) Bu Yönetmelikte yer verilen
süreler, yazının görüş talep edilen kurumlara tesliminden itibaren başlar.
2. Başvuru Sonrasında Taşınmaz
Bölgesinin Belirlenmesi
Yönetmeliğin 5. maddesinde başvuru bölgesinin belirlenmesi gerekliliği
hüküm altına alınmıştır. Buna göre valilik, başvurunun akabinde Genelkurmay
Başkanlığı, İl Emniyet Müdürlüğü yahut İl Jandarma Komutanlıklarından
taşınmazın askeri yahut özel bölge içerisinde kalıp kalmadığının tespitini
talep etmektedir.
Taşınmaz edinimine ilişkin başvuru alındıktan sonra valilik, taşınmaz
edinimi başvurusunun yapılmasını müteakip üç iş günü içinde, taşınmaza ilişkin
tapu kayıt bilgileri ve koordinatlı çap örneğini Genelkurmay Başkanlığı veya yetkilendireceği komutanlıklara
göndererek, taşınmazın askerî yasak
bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı Kanunun 28 inci maddesi
çerçevesinde belirlenen bölge içinde kalıp kalmadığını, on beş gün içinde bildirmesini talep eder. Bu süre içinde cevap
verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın belirtilen alanlar içerisinde
olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
Valilik, başvuruyu müteakip üç iş günü içinde
taşınmazın özel güvenlik bölgesi
içinde kalıp kalmadığını on beş gün içinde bildirmesini, il emniyet
müdürlüğünden veya il jandarma komutanlığından talep eder. Bu süre içinde cevap
verilmediği takdirde söz konusu taşınmazın özel güvenlik bölgesi içerisinde
olmadığına hükmedilerek işlem yapılır.
2.1. Taşınmazın Askeri Bölgeler Yahut
Özel Güvenlik Bölgeleri Dışında Kalması
Şayet taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi, 2565
sayılı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge veya özel güvenlik
bölgesi dışında kalan alanlarda olduğu tespit edilirse tescil işleminin
yapılması için Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil
müdürlüğüne üç iş günü içinde yazılı bilgi verilir.
Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya iştirake tebliğ edilmesinden
itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin aşılması halinde, taşınmaz edinimi
başvurusu yenilenir.
2.1. Taşınmazın Askeri Bölgeler Yahut
Özel Güvenlik Bölgeleri İçinde Kalması
Taşınmazın askerî yasak bölge, askerî güvenlik bölgesi veya 2565 sayılı
Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölge içinde kaldığının
bildirilmesi halinde Valilik, söz konusu bildirimi müteakip üç iş günü içinde
diğer başvuru belgelerinin birer sûretini Genelkurmay Başkanlığı veya
yetkilendireceği komutanlıklara göndererek, mülkiyet edinimi talebinin ülke
güvenliği açısından uygun olup olmadığını, otuz gün içinde bildirmesini talep
eder. Bu süre içinde cevap verilmediği takdirde mülkiyet edinimi talebinin ülke
güvenliği açısından uygun olduğuna hükmedilerek işlem yapılır.
Taşınmazın özel güvenlik bölgesi içinde kalması halinde, taşınmaz
mülkiyeti edinimi talebinin ülke güvenliği açısından uygun olup olmadığı
Komisyon tarafından beş gün içinde değerlendirilir. Bu süre içinde
değerlendirme yapılmadığı takdirde mülkiyet edinimi talebinin ülke güvenliği
açısından uygun olduğuna hükmedilerek işlem yapılır.
Taşınmazın askeri bölge ya da özel güvenlik bölgesi halinde kalması
durumunda başvuru sonucunun olumlu olması veya olumlu sayılması halinde, tescil
işleminin yapılması için
Valilik tarafından şirket veya iştirak ile tapu sicil müdürlüğüne üç iş
günü içinde yazılı bilgi verilir. Tescil talebi, yazılı bilginin şirkete veya
iştirake tebliğ edilmesinden itibaren altı ay içinde yapılır. Bu sürenin
aşılması halinde, taşınmaz edinimi başvurusu yenilenir.
Başvuru sonucunun olumsuz olması halinde Valilik tarafından şirkete üç
iş günü içinde işlemin gerekçesi, işleme karşı başvurulabilecek yargı yolu ve süresi
yazılı olarak bildirilir.
V.
Sonuç
Sonuç olarak;
– %50 veya %50’den fazla yabancılık unsuru içeren yabancı sermayeli şirketlerin taşınmaz edinimlerinin Tapu Kanunu m. 36’te düzenlendiği, buna göre %50 veya %50’den fazla yabancılık unsuru içeren yabancı sermayeli şirketlerin, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere Türkiye’de taşınmaz ve sınırlı ayni hak edinebildikleri
– Edinilen taşınmazın askeri veya özel güvenlik bölgesinde bulunması halinde komutanlık (askeri bölge) veya valilik (özel güvenlik bölgesi) izninin gerektiği, bu izinlerle ilgili prosedürün başvuru yapılan Valilik İl Plânlama ve Koordinasyon Müdürlüğünce yürütüldüğü, buna ilişkin izinlerle ilgili yabancı sermayeli şirketlerin ayrı bir başvuru yapmadığı,
– Yabancılık unsuru %50’den az olan yabancı sermayeli şirketlerin Tapu Kanunu m. 36 kapsamında olmadığı, yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebilecekleri ve kullanabilecekleri kanaatine ulaşılmıştır.
KAYNAKÇA
[1] Madde 36 – (Yeniden Düzenleme: 3/7/2008-5782/2 md.; Değişik: 3/5/2012-6302/2 md.) 29/5/2009 tarihli ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamındaki kişiler hariç olmak üzere yabancı uyruklu gerçek kişilerin, yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilerin ve uluslararası kuruluşların yüzde elli veya daha fazla oranda hissesine sahip oldukları veya yönetim hakkını haiz kişilerin çoğunluğunu atayabilme veya görevden alabilme yetkisine sahip oldukları Türkiye’de kurulu tüzel kişiliğe sahip şirketler, ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyet konularını yürütmek üzere taşınmaz mülkiyeti veya sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler. Birinci fıkrada belirtilen şirketlerin Türkiye’de kurulu başka bir şirkete doğrudan veya dolaylı olarak ortak olması durumunda, yabancı yatırımcının ortak olunan şirketteki nihai ortaklık oranının yüzde elli veya daha fazla olması halinde; yabancı yatırımcıların, taşınmaz maliki yerli sermayeli şirketlerin hisselerinin yüzde elli veya daha fazlasını doğrudan veya dolaylı olarak edinmesi ve taşınmaz maliki mevcut yabancı sermayeli şirketlerde yabancı yatırımcıların ortaklık oranının hisse devri sonucunda yüzde elli veya daha fazlasına ulaşması durumunda da aynı esaslar geçerlidir. 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla bu şirketlerin, askeri yasak bölgeler, askeri güvenlik bölgeleri ve aynı Kanunun 28 inci maddesi çerçevesinde belirlenen bölgelerdeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri Genelkurmay Başkanlığının ya da yetkilendireceği komutanlıkların; özel güvenlik bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti edinimleri ise taşınmazın bulunduğu yerdeki valiliğin iznine tabidir. Bu fıkra kapsamında yapılacak değerlendirmelerde, edinimin ülke güvenliğine uygunluğu esas alınır. Yukarıdaki fıkralar kapsamı dışında kalan yabancı sermayeli şirketler, yerli sermayeli şirketlerin tabi olduğu hükümler çerçevesinde taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinebilir ve kullanabilirler. Taşınmaz rehni tesisinde, taşınmaz rehninin paraya çevrilmesi kapsamındaki mülkiyet edinimlerinde, şirket birleşmelerinden ve bölünmelerinden doğan taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak naklinde, organize sanayi bölgeleri, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri ve serbest bölgeler gibi özel yatırım bölgelerindeki taşınmaz mülkiyeti ve sınırlı ayni hak edinimlerinde ve ilgili mevzuata göre belli sürede elden çıkarma zorunluluğunun devam etmesi kaydıyla bankaların, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu çerçevesinde kredi olarak sayılan işlemler nedeniyle ya da alacaklarını tahsil amacıyla edindikleri taşınmazlarda bu madde hükümleri uygulanmaz. Bu madde kapsamında edinilen taşınmazların kullanımı, valiliklerce tapu kayıtları çerçevesinde belli aralıklarla izlenir. Bu madde hükümlerine aykırı şekilde edinildiği veya kullanıldığı tespit edilen taşınmazlar ve sınırlı ayni haklar, Maliye Bakanlığınca verilecek süre içinde maliki tarafından tasfiye edilmediği takdirde tasfiye edilerek bedele çevrilir ve bedeli hak sahibine ödenir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, ilgili kurum ve kuruluşların görüşlerinin alınmasını müteakip Ekonomi Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle düzenlenir.
[2] Bkz. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Başkanlığı, 17.09.2012 tarihli, 2012/13 sayılı Genelge. (erişim : https://www.tkgm.gov.tr/sites/default/files/mevzuat/yabancsirketlerintasnmaz_19082012.pdf )
[3] Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Yabancı İşler Başkanlığı, 17.09.2012 tarihli, 2012/13 sayılı Genelge (erişim : https://www.tkgm.gov.tr/sites/default/files/mevzuat/yabancsirketlerintasnmaz_19082012.pdf )